Gmina Kotuń położona jest w środkowo-zachodniej części makroregionu geograficznego - Niziny Południowopodlaskiej. Zachodnia część gminy (dolina Kostrzynia i tereny przyległe) położona jest w granicach mezoregionu zwanego Obniżeniem Węgrowskiem, natomiast część wschodnia obejmuje południowo-zachodni fragment Wysoczyzny Siedleckiej (Kondracki 1988).
Na terenie gminy Kotuń dominuje zdenudowana wysoczyzna polodowcowa, lekko falista z ostańcami moren czołowych o niewielkich wysokościach względnych (od 5 do 15 m)1 oraz płaskich zboczach. Obszary wysoczyznowe w zachodniej części gminy położone są przeciętnie na wysokości 140-150 m npm, natomiast dolina Kostrzynia od 133 m npm w rejonie wsi Jagodne do około 145 m w południowej części doliny. Wschodnia część gminy położona jest wyżej - obszary obniżeń powytopiskowych znajdują się na wysokości 145-150 m npm, natomiast wzgórza morenowe leżą na wysokości 160-170 m npm. Nawyższe wzgórze morenowe znajdujące się na północ od Gręzowa osiąga wysokość 176 m npm. Wzgórza moreny czołowej występują tylko w północnej części gminy na północ od wsi Bojmie, Mingosy, Wilczonek i Gręzów.
Krajobraz gminy urozmaicają nieliczne wydmy. Największe z nich występują na południe od Kotunia oraz między Żeliszewem Dużym a Łączką. Pojedyncze, niewielkie wydmy znajdują się także przy północnej i południowej granicy gminy.
Przestrzenny układ dolin rzecznych na terenie gminy Kotń jest dosyć skomplikowany. Największa z nich - dolina Kostrzynia - rozciąga się południkowo przez całą zachodnią część gminy. Jej szerokość w części południowej jest znaczna i wynosi od 0,5 do 1,5 km. W części północnej (na północ od Oleksina) jest znacznie węższa i w przewężeniach między wzniesieniami morenowymi osiąga miejscami tylko 200-300 m. Dolina Świdnicy, niewielkiego dopływu Kostrzynia - posiada układ równoleżnikowy i przecina obszar gminy w kierunku wschód-zachód w części środkowej. Szerokość doliny Świdnicy jest zmienna, osiągając lokalnie (np. koło Wilczonka) do 1,5 km. Na terenie gminy występuje ponadto wiele obniżeń zaadaptowanych przez mniejsze cieki.
Mapy
- Rzeźba terenu
- Warunki wodne i utwory powierzchniowe
- Przyroda ożywiona. Ochrona prawna.
- Ocena warunków ekofizjograficznych
|